ટેપર થ્રેડિંગ

 

 

ચિત્ર ક્ર. 3 : 1/2” NPT આંતરિક આંટાના પરિમાણો

 

 

2.1.1 NPT આંટા પ્રોગ્રામિંગ માટે જરૂરી માહિતી

તમામ NPT ડેટા પિચ વ્યાસ પર આધારિત છે. એ સાચું છે કે આંટા, તણાવની (સ્ટ્રેસ) ગણતરી, ગેજિંગ, વગેરે ડિઝાઇન કરવા માટે પિચ વ્યાસ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, તેમ છતાં થ્રેડિંગ માટે પ્રોગ્રામિંગ કરતી વખતે તેનું કોઈ મહત્વ હોતું નથી.

 

જ્યારે આપણે NPT-આધારિત યંત્રભાગોના થ્રેડિંગના પ્રોગ્રામ માટે માહિતી એકત્રિત કરવાનું શરૂ કરીએ છીએ, ત્યારે આપણને ખબર પડે છે કે, નાના અને મોટા વ્યાસ વિશેની સુલભ માહિતી ઉપલબ્ધ કોષ્ટકોમાંથી (કોષ્ટક ક્ર. 1) મળતી નથી.

 

બંને છેડા પરના નાના અને મોટા વ્યાસની ગણતરી આપણે આંટાની ઉંચાઈના આધારે કરી શકીએ છીએ. આંતરિક આંટા માટે, નાનો છેડો ફેસથી (L1 + L3) જેટલો ઊંડો (ડીપ) હોય છે, જ્યારે મોટો છેડો સામેના ફેસ પર હોય છે. બાહ્ય આંટા માટે, નાનો છેડો સામેના ફેસ પર હોય છે અને મોટો છેડો સામેના ફેસથી L4 જેટલા અંતર પર હોય છે.

 

2.1.2 કોષ્ટક ક્ર. 1 માં આપેલી માહિતીનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?

આ એક ઉદાહરણ દ્વારા વધુ સારી રીતે સમજી શકાય છે.

 

આપણે 1” NPT બાહ્ય આંટા અને 1/2” NPT આંતરિક આંટાના યંત્રણ માટે જરૂરી યોગ્ય માહિતી મેળવવા માટે આ કોષ્ટકનો ઉપયોગ કરીશું. આપણે સ્પેસીફિકેશન કોષ્ટકથી પ્રારંભ કરીશું જેમાં વિવિધ આંટાના પરિમાણોના મૂલ્યો આપેલા હોય છે.

 

 

 

2.1.2.1 બાહ્ય 1” NPT આંટા

1” પાઇપ માટે પાઇપનો બાહ્ય વ્યાસ D 1.315 છે. ઉપરાંત, તેના માટેની પિચ 0.08696 છે. તેના પરથી, E0 ની ગણતરી નીચે મુજબ છે,

E0 = 1.315 - [(0.05 * 1.315) + 1.1] * 0.08696

E0 = 1.21363”.

હવે આંટાની નિર્દિષ્ટ ઉંચાઈ 0.8 P છે, તેથી

H = 0.8 * 0.08696

    = 0.069568”

આ રીતે, યંત્રણ કાર્યની શરુઆતમાં મોટો વ્યાસ અને નાનો વ્યાસ નીચે મુજબ હશે,

Dsb = E0 + H

        = 1.21363 + 0.069568

        = 1.2832”

Dss = E0 - H

       = 1.21363 - 0.069568

       = 1.1441” ક્રમમાં

બાહ્ય આંટાનું યંત્રણ L4 લંબાઈ સુધી કરવું જરૂરી છે,

L4 = L2 + V

ડાય પર એન્ટ્રી ચૅમ્ફર દ્વારા બનતા અધૂરા આંટાની લંબાઈ V છે.

 

 

આપણા ઉદાહરણમાં, આપણે આંટાના યંત્રણ માટે સી.એન.સી. નો ઉપયોગ કરવાના છીયે. તેથી, અગાઉના લેખમાં સમજાવ્યા મુજબ, આપણને ઓછામાં ઓછો એક પિચ જેટલા અંતરના V ની જરૂર છે. જો આપણે V = 2 P એમ ધારીએ તો,

L4 = L2 + 2 * P

L2 = [(0.80 * D) + 6.8] * P

     = [(0.80 * 1.315) + 6.8] * 0.08696

     = 0.6828”

એટલે,

L4 = 0.6828 + 2 * 0.08696

     = 0.8567”.

L4 ના આધારે, હવે આપણે નીચે પ્રમાણે મોટા છેડા પરના મોટા અને નાના વ્યાસની ગણતરી કરી શકીએ છીએ.

Dbb = Dsb + L4/16

         = 1.2832 + (0.8567/16)

         = 1.3367”

Dbs = Dss + L4/16

        = 1.1441 + (0.8567/16)

        = 1.1976”.

પાઇપનો OD ‘D’ એ 1.315” છે, જે Dbb કરતા ઓછો છે. મોટો વ્યાસ 1.315” જેટલા સુધી પહોંચવા માટે, જો આંટાના આગળના ફેસથી શરૂ થતી લંબાઈ L છે એમ ધારીયે, તો તેની ગણતરી આગળ મુજબ કરી શકાય,

D = Dsb + L/16

તેથી,

L = 16 * (D - Dsb)

   = 16 * (1.315 - 1.2832)

   = 0.5088”

આ બધા મૂલ્યો સરળતાથી સમજાય એ માટે ચિત્ર ક્ર. 2 માં બતાવ્યા છે.

 

2.1.2.2 આંતરિક 1/2” NPT આંટા

NPT થ્રેડેડ સાંધાની બાબતમાં, આપણને હાથ વડે ટાઇટ કરવાથી મળતી સંપર્ક લંબાઈ L1 જેટલી જોઈયે છે. 1/2” NPT આંતરિક આંટા માટે આ મૂલ્ય 0.320” છે. આંતરિક આંટાનો સૌથી મોટો વ્યાસ આંટાના ફેસ પર હોય છે અને આંટાની લઘુત્તમ આવશ્યક લંબાઈ L1 + L3 જેટલી હોય છે. L3 નું મૂલ્ય 0.2143 છે. આંટાના આ આકાર માટે પિચનું મૂલ્ય P, 0.07143 જેટલું છે અને આંટાની ઊંચાઇ H, 0.0571” જેટલી છે. મેટિંગ પાઇપના આંટાના OD નું, એટલે D નું મૂલ્ય 0.840” છે. આમ E1 એટલે આંટાના ફેસ પરનો પિચ વ્યાસ આગળના સમીકરણ દ્વારા આપવામાં આવે છે.

E1 = E0 + L1/16

E0 = D - (0.05 * D + 1.1) * P

        0.07143

 

     = 0.7584”

તેથી,

E1 = 0.7584 + (0.320/16)

    = 0.7784”.

આપણે નાના છેડા પર રહેતા નાના અને મોટા વ્યાસને અનુક્રમમાં Dss અને Dsb તરીકે કહીએ છીએ, અને મોટા છેડા પર તેને અનુક્રમમાં Dbs અને Dbb કહીયે છીયે,

આમ,

Dbb = E1 + H

        = 0.7784 + 0.0571

        = 0.8355”

Dbs = E1 - H

       = 0.7784 - 0.0571

       = 0.7213”.

 

અહીં ફરીથી, જો આપણે ધારીએ કે 2P એ આંટાની વધારાની લંબાઈ છે, તો પ્રોગ્રામિંગ માટેની કુલ થ્રેડિંગ લંબાઈ, Lth નીચે આપ્યા મુજબ હશે,

Lth = L1 + L3 + (2 * P)

       = 0.320 + 0.2143 + (2 * 0.07143)

       = 0.6772”.

તેથી,

Dss = Dbs - Lth/16

       = 0.7213 - (0.6772/16)

       = 0.6790”

Dsb = Dbb - Lth/16

       = 0.8355 - (0.6772/16)

       = 0.7932”.

આ બધા પરિમાણોને એક સાથે જોવા માટે કૃપા કરીને ચિત્ર ક્ર. 3 નો સંદર્ભ લો.

 

2.2 પ્રોગ્રામિંગ ડેટાનો સારાંશ

2.2.1 બાહ્ય આંટા 1” NPT

અહીં આપણે પહેલા ટેપર OD ટર્નિંગ અને પછી બાહ્ય ટેપર થ્રેડિંગ કરી રહ્યા છીએ. તેના માટે આપણે કોષ્ટક ક્ર. 2.1 માં આપેલ માહિતી મુજબ કાર્યવાહી કરવાની રહેશે.